Komputer - praca,
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
WSTĘP
Komputer wkroczył w nasze codzienne życie i nie sposób obyć się bez niego. Koniec wieku XX nazwany jest wiekiem informatycznym, a dzieci i młodzież urodzone po roku 1980 nazwane są e-dziećmi lub Generacją Y.
Komputery, poczta elektroniczna i WWW były czymś, co te dzieci zastały przychodząc na świat. Wzrastały w tym cyfrowym świecie, który jest dla nich naturalnym otoczeniem, który z łatwością adaptują dla swoich potrzeb. (…)Generacja Y jest pierwszą generacją wzrastająca "on-line". Główną cechą tej liczącej blisko 80 mln grupy dzieci i młodzieży jest dążność do bycia w ciągłej łączności ze światem i nieustanna chęć komunikowania się.
“Technologia elektroniczna (...) przekształca i zmienia charakter stosunków społecznych oraz wpływa na wszystkie sfery naszego życia. Zmusza ona do ponownego rozważenia każdej idei, każdego działania i każdej instytucji, które dotychczas uznawaliśmy za podstawowe (...)Wszystkie media przekształcają nas całkowicie: nic nie zostanie niezmienione, nietknięte”.
Już w 1967 roku McLuhan pisał o tych zmianach, obecnie na przełomie drugiego i trzeciego Tysiąclecia, nabrały one ogromnego tempa, era w którą wkraczamy nazywana jest epoką cyfrową, wiekiem informacji, a społeczeństwo – społeczeństwem informacyjnym, sieciowym.
Przemiany społeczno-kulturowe jakie dokonują się na wszystkich płaszczyznach życia, od osobistego, prywatnego, do publicznego, zawodowego, wywołują przekształcenia osobowości społecznej, stylu życia, pracy, odpoczynku, słowem – kultury.
Wraz ze zmieniającym się dynamicznie społeczeństwem, zmienia się też wiedza. Wiedza statyczna zawarta w książkach i encyklopediach jest już niewystarczająca. Współczesny, rozwijający się młody człowiek potrzebuje informacji dynamicznej, aktualizowanej, interaktywnej, którą nie tylko może poznać, ale także zmieniać: uzupełniać, adaptować, kompilować. Współczesna wiedza tworzona jest w sposób sieciowy. Powstaje w komunikacyjnej interakcji jej użytkowników np.: nauczycieli i uczniów.
Skoro zmienia się społeczeństwo i zmienia się wiedza, to zmieniać się musi nauczanie. Zatem nauczyciela winien zastąpić e‑nauczyciel, nauczyciel wspomagany komputerem i siecią.
Celem niniejszej pracy jest próba zbadania i ocenienia poziomu świadomości, wiedzy i kompetencji nauczycieli w zakresie stosowania w szkole nowoczesnych narzędzi, możliwości i form pracy wspomaganej komputerowo.
KOMPUTERY i internet w literaturze
przedmiotu
1. Ogólna charakterystyka środków dydaktycznych.
Na podstawie analizy literatury można stwierdzić, że szkoły na całym świecie są skupiskiem tradycyjnych form komunikowania się i nauczania. Przy obecnym stopniu zaawansowania technologii informacyjnej i komputeryzacji bardzo istotny jest proces adaptacyjny szkoły w tym kierunku.
W materiałach UNESCO z 1994 "A Curriculum for Schools" możemy przeczytać: "(...)Informatyka ma tak ogromne znaczenie dla przyszłej gospodarczej pomyślności kraju, że inwestowanie w sprzęt, kształcenie nauczycieli i wspierające usługi niezbędne do wprowadzenia programu skutecznego kształcenia informatycznego powinno mieć najwyższy priorytet na szczeblu rządowym”.
Zastosowanie komputerów wraz z innymi urządzeniami multimedialnymi wykorzystującymi tekst, dźwięk, grafikę, animację i video jest nowoczesnym atrakcyjnym dla ucznia i nauczyciela narzędziem edukacyjnym niezbędnym w nowoczesnej szkole. Komputer jako pomoc dydaktyczna jest urządzeniem przydatnym ze względu na wszechstronność zastosowania do wspomagania procesu edukacji.
Wykorzystanie komputera, programów i prezentacji multimedialnych oraz zasobów sieci Internet staje się, więc niezbędnym elementem procesu dydaktycznego.
W kolejnych podrozdziałach postaram się opisać możliwości wykorzystania przez uczniów i nauczycieli powyższych narzędzi oraz płynące z tego tytułu korzyści dla procesu edukacji
1.1. Zastosowanie sprzętu komputerowego w szkole.
Komputer w edukacji wraz z nowoczesną technologią posługiwania się informacją stanowią szansę odejścia od encyklopedyzmu (...), stwarzają możliwość powstania u uczniów mechanizmów poznawczych na bazie niewielkiego zasobu podstawowych informacji oraz wyrabiania umiejętności ciągłego kształcenie się i radzenia sobie z pojawiającymi się nowymi zasobami informacji.
Istotną rolę w zreformowanym szkolnictwie stanowi integracja nauczanej wiedzy. Proces nauczania, aby był skuteczny musi opierać się na scalonych treściach nauczania. Od młodych ludzi oczekuje się tzw. umiejętności kluczowych, do których zaliczamy:
· Umiejętność planowania, organizowania i oceniania własnego uczenia się, przyjmowania odpowiedzialności za własną naukę
· Umiejętność poszukiwania, porządkowania i wykorzystania informacji z różnych źródeł oraz efektywnego posługiwania się technologią informacyjną.
Znaczące miejsce w nauczaniu tych umiejętności ma możliwość wykorzystania komputera w szeroko pojętej edukacji. Komputer staje się narzędziem oferującym i organizującym kształcenie. Nurt ten określany jest jako „kształcenie wspomagane komputerowo CIA” (ang. Computer-Assisted Instruction).
W celu stworzenia uczniom warunków do nabywania tzw. kluczowych umiejętności powstał projekt Spotkania i nauka z komputerem, który jest propozycją realizacji ogólnego zadania szkoły i nauczycieli, wymienionego w Podstawie Programowej.
Zgodnie z jego założeniem, uczniowie najpierw uczęszczają na spotkania z komputerem w ramach zajęć z przedmiotu informatyka (w szkole podstawowej lub w gimnazjum) lub technologia informacyjna (w szkołach ponadgimnazjalnych), by przygotować się do posługiwania się komputerem i technologią informacyjną (TI), a następnie korzystają z tego przygotowania na zajęciach z innych przedmiotów - i wówczas jest to nauka z komputerem.
Jako środek dydaktyczny komputer spełnia następujące funkcje w procesie dydaktycznym:
· aktywizująco – motywująca, jeśli wyzwala wszechstronną aktywność u uczniów i pobudza ich zainteresowania,
· poznawczo – twórczą, jeśli służy jako środek wiedzy, tym bardziej cenne o ile uczeń korzysta z niego rozwiązując napotkane sytuacje problemowe,
· ćwiczeniową, jeśli zadania wykonywane samodzielnie przez uczniów służą utrwalaniu wcześniej poznanych wiadomości
i umiejętności,
· kontrolną, jeśli podczas pracy z komputerem uczniowie poddawani są kontroli (także samokontroli) bieżącej i końcowej w celu niedopuszczenia do powstania zaległości i błędów,
· wychowawczą, jeśli stwarza dobre warunki oddziaływania na osobowość uczniów,
· terapeutyczną, jeśli umożliwia usuwanie zaburzeń rozwojowych.
Istnieje wiele sposobów wykorzystania sprzętu komputerowego w szkole. Klasyfikacja dokonana przez A.L. Roecksa ukazuje aż kilkanaście możliwości zastosowanie komputerów w edukacji:
1. nauczanie wspomagane komputerowo
2. zastosowanie administracyjne (księgowość, nadzór i sporządzanie rozkładów zajęć)
3. przygotowanie programu
4. rozwój zawodowy
5. zastosowanie biblioteczne
6. narzędzia badawcze
7. przewodnictwo, poradnictwo i usługi specjalne
8. tworzenie tekstów, sprawdzanie i punktowanie
9. pomoc w nauczaniu
10. organizacja nauczania
11. oświata komputerowa
12. informatyka i programowanie
13.koordynacja instytucjonalna i sieci.
Kompleksowo skomputeryzowana szkoła powinna zatrudniać szkolnego koordynatora technologii informacyjnej, który zadba o właściwe i bezawaryjne funkcjonowanie sprzętu, udzieli porad innym nauczycielom w tym zakresie, a także uwzględni potrzeby administracji szkoły, biblioteki i szkolnego logopedy związane z wykorzystaniem tego sprzętu.
Komputer może pełnić funkcję nauczyciela - informować, ćwiczyć, kontrolować oraz organizować, może również służyć uczniowi jako narzędzie pracy – tworzenie barwnych obrazów na ekranie, wykonywanie obliczeń, prowadzenie dialogu w języku polskim lub obcym, przetwarzanie i drukowanie tekstu i grafiki, komponowanie i przetwarzanie muzyki.
Przyczynia się on do ułatwiania i usprawnienia pracy w wielu dziedzinach życia i nauki.
Pogłębia zainteresowania młodego człowieka i rozszerza jego horyzonty myślowe.
Dziś celem szkoły i zadaniem nauczycieli jest przede wszystkim pomaganie uczniom w osiągnięciu ich własnego wykształcenia, ale nie przez wbijanie do głowy suchych faktów, tylko przez uczenie zdobywania wiedzy, umiejętności oceny informacji i opinii.
Obowiązkiem nauczyciela jest uświadomić uczniom, że komputery nie rozwiązują problemów, lecz stanowią tylko narzędzie, które wspomaga jedynie ich rozwiązanie. Marek Gawrysiak stwierdza: Wspomaganie polega na tym, że to, co lepiej "umie" robić komputer człowiek deleguje do komputera; komputery są używane do zadań, gdy człowiek nie jest skuteczny w wykonywaniu ich wymaganą skutecznością i na odwrót. Dlatego bardzo pomocne jest poznanie niektórych indywidualnych charakterystyk człowieka i komputera w celu zidentyfikowania procesów, które mogą być wykonywane przez dwa byty i gdzie jeden może pomóc drugiemu.
Nauczyciel ma ćwiczyć ucznia i być jednocześnie jego przewodnikiem i pomocnikiem.
Aby wspomóc i uatrakcyjnić ten proces można wykorzystać:
q komputer multimedialny – czyli taki, który potrafi wyświetlać wysokiej jakości obraz, odtwarzać muzykę i zapisane w cyfrowej postaci filmy
q współpracujące z nim urządzenia peryferyjne:
§ drukarka – wydruk materiałów przygotowanych na komputerze
§ skaner – umożliwia stworzenie cyfrowego obrazu obiektu np.: zdjęcia, który następnie można zapisać na dysku
§ modem - urządzenie pozwalające połączyć komputer z siecią Internet za pośrednictwem łącz telefonicznych
§ kamera internetowa – rejestruje audiowizualne zdjęci oraz zapisuje na dysku
§ nagrywarka cd/dvd - urządzenie umożliwiające zapisywanie wielko formatowych plików na nośnikach
§ nośniki wymienialne i inne
q a także specjalistyczny osprzęt stosowany w kształceniu specjalnym:
§ trackball
§ wskaźnik zakładany na głowę lub rękę dziecka
§ monitor dotykowy
§ monitor i drukarka brajlowska i in.
Komputer znajduje również zastosowanie w sporządzaniu materiałów pomocniczych dla nauczyciela, mogą to być na przykład prezentacje multimedialne, testy oraz ich opracowania.
Ponad to w ramach szkolnej poligrafii za pomocą komputera uczniowie mogą redagować szkolną gazetkę.
Komputery mogą być wykorzystywane z powodzeniem w działaniach rekreacyjnych, np. w czasie konkursów i zabaw. Tego rodzaju zajęcia mogą posłużyć do wyrabiania u uczniów „dobrego smaku” w doborze gier komputerowych i innych programów rozrywkowych, mogą, więc nieść w sobie znaczny walor wychowawczy.
Biblioteka szkolna powinna również posiadać komputer z zainstalowanym programem zarządzającym jej pracą, w którym tworzone są katalogi zbiorów. Program taki powinien posiadać moduł umożliwiający przeglądanie katalogu przez czytelnika, co pomoże w szybkim dotarciu do informacji i przyspieszy wypożyczanie. Wskazane jest również podłączenie tego komputera do sieci Internet, co umożliwi dostęp do serwisów informacyjnych, pozwoli przeglądać informacje biblioteczne zgromadzone w bibliotekach poza szkołą. Taka forma modernizacji pracy biblioteki sprawia, że staje się ona medioteką, przyjmuje na siebie rolę centrum globalnej informacji.
Należy pamiętać, że młodzież szkolna pozostawiona bez wsparcia, które pomoże wyznaczyć jasne granice między światem realnym a wirtualnym, szybko potrafi popaść w różnego rodzaju uzależnienia i choroby. Chodzi tu o zagrożenia psychiczne, intelektualne i moralne. Pierwsze z nich mają swoje źródło przede wszystkim w nadmiernym korzystaniu z komputera lub z sieci komputerowej, natomiast drugie spowodowane są bezkrytycznym zaufaniem „maszynie” oraz nadmiarem informacji dostępnych z komputera. Jeżeli chodzi natomiast o zagrożenia moralne to ich przyczyną może być łatwy, niekontrolowany dostęp do informacji typu: pornograficznego, demoralizującego, faszystowskiego i in.
Zaliczyć tu można m.in. siecioholizm – „żeglowanie” p...
[ Pobierz całość w formacie PDF ]