Konstytucja PRL z 22.07.1952, Nowożytność XVI - XX w
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z 22 Lipca
1952 r.
Polska Rzeczpospolita Ludowa jest republiką ludu pracującego.
Polska Rzeczpospolita Ludowa nawiązuje do najszczytniejszych postępowych tradycji Narodu
Polskiego i urzeczywistnia idee
wyzwoleńcze polskich mas pracujących.
Polski lud pracujący pod przewodem bohaterskiej klasy robotniczej, opierając się na sojuszu
robotniczo-chłopskim, walczył
dziesiątki lat o wyzwolenie z niewoli narodowej, narzuconej przez pruskich, austriackich i
rosyjskich zaborców-kolonizatorów, tak
samo jak walczył o zniesienie wyzysku polskich kapitalistów i obszarników.
W okresie okupacji Naród Polski toczył nieustępliwą, bohaterską walkę z krwawym najazdem
hitlerowskim. Historyczne
zwycięstwo Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich nad faszyzmem wyzwoliło
ziemie polskie, umożliwiło polskiemu ludowi
pracującemu zdobycie władzy i stworzyło warunki narodowego odrodzenia Polski w nowych,
sprawiedliwych granicach. Na
wieczne czasy powróciły do Polski Ziemie Odzyskane.
Wcielając w życie wiekopomne wskazania Manifestu Polskiego Komitetu Wyzwolenia
Narodowego z dnia 22 lipca 1944 r. i
rozwijając jego zasady programowe, władza ludowa - dzięki ofiarnym i twórczym wysiłkom
polskiego ludu pracującego, w walce z
zaciekłym oporem rozbitków starego ustroju kapitalistyczno-obszarniczego - dokonała
wielkich przeobrażeń społecznych. W
wyniku rewolucyjnych walk i przemian obalona została władza kapitalistów i obszarników,
utrwaliło się państwo demokracji
ludowej, kształtuje się i umacnia nowy ustrój społeczny, odpowiadający interesom i dążeniom
najszerszych mas ludowych.
Zasady prawne tego ustroju ustanawia Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
Podstawę obecnej władzy ludowej w Polsce stanowi sojusz klasy robotniczej z chłopstwem
pracującym. W sojuszu tym rola
kierownicza należy do klasy robotniczej jako przodującej klasy społeczeństwa, opierającej się
na rewolucyjnym dorobku polskiego i
międzynarodowego ruchu robotniczego, na historycznych doświadczeniach zwycięskiego
budownictwa socjalistycznego w Związku
Socjalistycznych Republik Radzieckich, pierwszym państwie robotników i chłopów.
Wypełniając wolę Narodu Polskiego i zgodnie ze swym powołaniem - Sejm Ustawodawczy
Rzeczypospolitej Polskiej uchwala
uroczyście niniejszą Konstytucję jako ustawę zasadniczą, którą Naród Polski i wszystkie
organy władzy polskiego ludu pracującego
kierować się winny w celu:
umacniania państwa ludowego jako podstawowej siły, zapewniającej najpełniejszy rozkwit
Narodu Polskiego, jego niepodległość i
suwerenność,
przyśpieszania rozwoju politycznego, gospodarczego i kulturalnego Ojczyzny oraz wzrostu jej
sił,
pogłębiania uczuć patriotycznych, jedności i zwartości Narodu Polskiego w walce o dalsze
polepszenie stosunków społecznych, o
całkowite zniesienie wyzysku człowieka przez człowieka, o urzeczywistnienie wielkich idei
socjalizmu,
zacieśniania przyjaźni i współpracy między narodami, opartych na sojuszu i braterstwie, które
łączą dziś Naród Polski z miłującymi
pokój narodami świata w dążeniu do wspólnego celu: uniemożliwienia agresji i utrwalenia
pokoju światowego.
Rozdział 1.
Ustrój polityczny.
Art. 1.
1. Polska Rzeczpospolita Ludowa jest państwem demokracji ludowej.
2. W Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej władza należy do ludu pracującego miast i wsi.
Art. 2.
1. Lud pracujący sprawuje władzę państwową przez swych przedstawicieli, wybieranych do
Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej
Ludowej i do rad narodowych w wyborach powszechnych, równych, bezpośrednich, w
głosowaniu tajnym.
2. Przedstawiciele ludu w Sejmie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i w radach narodowych
są odpowiedzialni przed swymi
wyborcami i mogą być przez nich odwoływani.
Art. 3.
Polska Rzeczpospolita Ludowa:
1) stoi na straży zdobyczy polskiego ludu pracującego miast i wsi, zabezpiecza jego władzę i
wolność przed siłami wrogimi ludowi,
2) zapewnia rozwój i nieustanny wzrost sił wytwórczych kraju przez jego uprzemysłowienie,
przez likwidację zacofania
gospodarczego, technicznego i kulturalnego,
3) organizuje gospodarkę planową, opierając się na przedsiębiorstwach stanowiących
własność społeczną,
4) ogranicza, wypiera i likwiduje klasy społeczne, żyjące z wyzysku robotników i chłopów,
5) zabezpiecza stały wzrost dobrobytu, zdrowotności i poziomu kulturalnego mas ludowych,
6) zapewnia wszechstronny rozwój kultury narodowej.
Art. 4.
1. Prawa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej są wyrazem interesów i woli ludu pracującego.
2. Ścisłe przestrzeganie praw Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej jest podstawowym
obowiązkiem każdego organu państwa i
każdego obywatela.
3. Wszystkie organy władzy i administracji państwowej działają na podstawie przepisów
prawa.
Art. 5.
Wszystkie organy władzy i administracji państwowej opierają się w swej działalności na
świadomym, czynnym współdziałaniu
najszerszych mas ludowych i obowiązane są:
1) zdawać narodowi sprawę ze swej działalności,
2) uważnie rozpatrywać i uwzględniać słuszne wnioski, zażalenia i życzenia obywateli w myśl
obowiązujących ustaw,
3) wyjaśniać masom pracującym zasadnicze cele i wytyczne polityki władzy ludowej w
poszczególnych dziedzinach działalności
państwowej, gospodarczej i kulturalnej.
Art. 6.
Siły zbrojne Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej stoją na straży suwerenności i niepodległości
Narodu Polskiego, jego
bezpieczeństwa i pokoju.
Rozdział 2.
Ustrój społeczno-gospodarczy.
Art. 7.
1. Polska Rzeczpospolita Ludowa, opierając się na uspołecznionych środkach produkcji,
wymiany, komunikacji i kredytu, rozwija
życie gospodarcze i kulturalne kraju na podstawie narodowego planu gospodarczego, w
szczególności przez rozbudowę
państwowego przemysłu socjalistycznego, rozstrzygającego czynnika w przekształcaniu
stosunków społeczno-gospodarczych.
2. Państwo posiada monopol handlu zagranicznego.
3. Zasadniczym celem planowej polityki gospodarczej Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej jest
stały rozwój sił wytwórczych kraju,
nieustanne podnoszenie poziomu życiowego mas pracujących, umacnianie siły, obronności i
niezależności Ojczyzny.
Art. 8.
Mienie ogólnonarodowe: złoża mineralne, wody, lasy państwowe, kopalnie, drogi, transport
kolejowy, wodny i powietrzny, środki
łączności, banki, państwowe zakłady przemysłowe, państwowe gospodarstwa rolne i
państwowe ośrodki maszynowe, państwowe
przedsiębiorstwa handlowe, przedsiębiorstwa i urządzenia komunalne - podlega szczególnej
trosce i opiece państwa oraz
wszystkich obywateli.
Art. 9.
1. Polska Rzeczpospolita Ludowa planowo wzmacnia spójnię gospodarczą między miastem i
wsią na podstawie braterskiej
współpracy robotników i chłopów.
2. W tym celu Polska Rzeczpospolita Ludowa zapewnia nieustanny wzrost produkcji
przemysłu państwowego, służącej
wszechstronnemu zaspokajaniu potrzeb wytwórczych i konsumpcyjnych ludności wiejskiej,
jednocześnie planowo wpływając na
stały wzrost towarowej produkcji rolniczej, która zaopatruje przemysł w surowce, a ludność
miejską w żywność.
Art. 10.
1. Polska Rzeczpospolita Ludowa otacza opieką indywidualne gospodarstwa rolne
pracujących chłopów i udziela im pomocy - w
celu ochrony przed wyzyskiem kapitalistycznym, zwiększenia produkcji, podwyższenia
poziomu rolniczo-technicznego oraz
podniesienia ich dobrobytu.
2. Polska Rzeczpospolita Ludowa udziela szczególnego poparcia i wszechstronnej pomocy
powstającym na zasadzie dobrowolności
rolniczym spółdzielniom produkcyjnym - jako formom gospodarki zespołowej. Dzięki
zastosowaniu metod najbardziej wydajnej
wspólnej uprawy i mechanizacji pracy gospodarka zespołowa umożliwia pracującym chłopom
osiągnięcie przełomu w produkcji i
jest środkiem do całkowitego usunięcia wyzysku na wsi oraz do szybkiego i znacznego
podniesienia jej dobrobytu i kultury.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]