Kobieta anioł a kobieta fatalna, pedagogika
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Kobieta od zawsze zajmowała znaczące miejsce w społeczeństwie.. Wokół niej dzieją się wielkie, często historyczne zdarzenia. Jako dawczyni życia, piastunka jest niezbędną jego częścią, dającą ciepło i bezpieczeństwo. Z drugiej strony daje się jednak czasem poznać jako postać zimna wyrachowana, dążąca za wszelką cenę do wyznaczonego celu, wprowadzająca zamęt w życiu mężczyzny i walcząca z rywalkami.
Postaci kobiety z dużym zainteresowaniem przyglądają się psychologowie. W swoich badaniach dochodzą często do zaskakujących wniosków, sprowadzających się do stwierdzenia, że są okrutniejsze od mężczyzn i potrafią z większą surowością rządzić.
Jednak powszechnie twierdzi się, że kobieta jest jak Anioł: dobra, ciepła, rozumiejąca i szlachetna.
Kobiety i ich role w życiu od zawsze interesowały nie tylko naukowców ale także artystów. Malarze dedykują im swoje dzieła, muzycy kompozycje.
Niezwykle często temat kobiety ukazany jest także w literaturze. Jej obraz jest kontrastowy- czasem ukazana jest jako ”anioł” czasem jako kobieta „fatalna.”
W swojej prezentacji chcę przedstawić kobiety w tych dwóch ujęciach ukazane w literaturze różnych epok.
Doskonałym przykładem i pierwowzorem tych dwóch postaw są biblijne kobiety : Ewa i Maria matka Jezusa.
Ewa- pierwsza kobieta, która miała wszystko: raj, życie bez bólu, cierpienia, choroby, żyjąca obok mężczyzny w dostatku i Miłości Boga. Zwabiona przez szatana zerwała zakazany owoc z jabłoni, posmakowała i skusiła nim Adama. Kierowana ciekawością, chęcią posiadania jeszcze większych dóbr, nieposłuszeństwem wobec Boga w podstępny sposób namówiła mężczyznę do grzechu skazując ich tym samym na gniew Pana. Kobieta, która nie osiągnęła celu i straciła wszystko.
Przeciwieństwem Ewy jest Maryja. Skromna, cicha, posłuszna Bogu do końca. Ukazana jako postać bez skazy. Kobieta- Anioł. Cierpliwie znosząca ogromne cierpienie- męczeńską śmieć syna. Kobieta posłuszna Bogu, mężowi. Pomimo, że jest matką Boga zawsze skromna, stojąca na uboczu. Postać, która nigdy nie myśli o swojej korzyści. Pierwowzór matki idealnej.
Niezwykła kobieta anioł ukazuje nam się również w dziele „Antygona” Sofoklesa. Tytułowa bohaterka to kobieta, która w imię miłości braterskiej skazuje siebie na męczeńską śmierć. Pomimo zakazu władcy, pochowała ciało swojego brata Polinejkesa, uważanego za zdrajcę państwa, aby poprzez ten pochówek zapewnić jego duszy wstęp do krainy umarłych i nie skazywać jej na wieczną tułaczkę po ziemi.
Antygona w życiu kieruje się zasadą „Współkochać przyszłam, nie wspónienawidzić”. Jest to kobieta, która mimo cech takich jak upór, porywczość jest zdecydowanie pozytywną, budzącą ciepłe uczucia bohaterką.
Kolejną bohaterką, którą chcę przedstawić w swojej wypowiedzi, jest jedna z najokrutniejszych kobiet w literaturze- Lady Makbet. To postać Stworzona przez William Shakespeare w tragedii pt. Makbet.
Choć daje się poznać czytelnikowi jako kochająca żona i matka troszcząca się o ich dobro, to jej niepohamowane ambicje i żądze władzy sprawiają, że staje się osobą bardzo obłudną, pełną złości i kłamliwą. Ogromna chęć panowania, nakłania ją do rzeczy jakich wcześniej nigdy by nie zrobiła. Postępując w ten sposób obraca dobro w zło, nie zauważając, że wartości, które wcześniej były dla niej najważniejsze, teraz się dla niej nie liczą. Wytrwale realizując swoje marzenie o władzy przy boku małżonka, kieruje jego postępowaniem planując kolejne zabójstwa. Działa szybko i wyrachowanie, zgodnie z wytyczonym wcześniej planem. Lady Makbet nakręca spirale zbrodni, i choć sama bezpośrednio w niej nie uczestniczy, to deklaruje gotowość zabicia Dukana, ale ze względu na jego podobieństwo do ojca, rezygnuje. Przez cały czas jednak czuwa nad biegiem spraw. Ta bezwzględna kobieta jest jedną z najciekawszych postaci kobiecych znanych w literaturze.
Ostatnie przykłady dwóch kontrastujących osobowości kobiety-fatalnej i anioła, które chcę przedstawić w swojej wypowiedzi znajdziemy w poemacie „Balladyna” Juliusza Słowackiego.
Kobieta fatalna to Balladyna. Jest młoda, piękna, ale i wyjątkowo okrutna . Autor przedstawia ją jako ubogą wieśniaczkę. Kiedy pojawiła się przed nią szansa na poślubienie księcia, jej desperacja jest ogromna. Nie cofa się przed niczym aby osiągnąć cel. Jest bezwzględna i bezlitosna. Bez wyrzutów sumienia zabija siostrę. Następnie wyrzeka się swojego pochodzenia, gardzi nawet własną matką. Jest niewierna, nieuczciwa, zaborcza i żądna władzy. Aby osiągnąć więcej pozbywa się kolejnych przeciwników. Zabija nawet swojego dawnego kochanka. Nie cofa się też przed zbrodnią mężobójstwa. Jest pewna siebie i nie lęka się kary.
Jej przeciwieństwem – Aniołem jest jej siostra Alina. To pracowita dziewczyna, kochająca matkę i siostrę. Pragnie szczęścia nie tylko dla siebie, ale i dla całej rodziny. Nie przeszkadza jej bieda, nie wyrzeka się pochodzenia choć też czuje, że mogłaby szczerze pokochać Kirkora. Staje się ofiarą siostry .
Przykłady, które przedstawiłem pokazują jak różnie ujmowane są portrety kobiet w literaturze różnych epok. Z jednej strony kobiety Anioły: mądre, ciepłe, wytrwałe w miłości, oddane do końca. Kobiety o sercu czystym, nie znające żądzy władzy i posiadania i przedkładające uczciwość i wierność ponad wszystko.
Z drugiej strony kobiety Fatalne- waleczne, bezwzględne, kuszące i tragiczne. Kobiety, których życie kierowane jest przez namiętności i żądze. Kobiety, bezwzględne, wyrachowane i zimne.
Bez wątpienia jednak oba typy osobowości są niezwykle ciekawe. Każda z nich niesie ze sobą jakiś typ cierpienia i miłości, choć tak różnie okazywanej.
Bibliografia
I. Literatura podmiotu:
1. Pismo Święte Stary i Nowy testament, Poznań 2010
2. Shakespeare William, „Makbet”, Łódź 1976
3. Słowacki Juliusz, ,,Balladyna”, Warszawa 1992
4. Sofokles, ,,Antygona”, Warszawa 1994
II. Literatura przedmiotu:
Ad.1.a) Szydłowski Paweł „Tajemnice Pisma Świętego” WGP 2007, s.
b) Anna Świderkówna „ Aby zrozumieć Pismo Święte” Tyniec 2009, s.
Ad.2. Danuta Polańczyk Biblioteczka opracowań. Zeszyt 35. „Makbet Williama Szekspira”,
Biblios 2006, s.
Ad.3. Danuta Polańczyk Biblioteczka opracowań. Zeszyt 80. ”Balladyna Juliusza
Słowackiego”, Biblios 2006, s.
Ad.4 . Danuta Polańczyk Biblioteczka opracowań. Zeszyt 25. ”Antygona Sofoklesa”,
Biblios 2006, s.
III. Ramowy plan wypowiedzi.
1. Określenie problemu:
a) miejsce kobiety w życiu i sztuce
b) różne obrazy kobiet w literaturze
2. Kolejność prezentowanych treści:
a) Pismo święte Staregi i Nowego Testamentu
· charakterystyka postaci Ewy
· charakterystyka postaci Marii
b) „Antygona”
· charakterystyka bohaterki jako kobiety anioła
c) „Makbet”
· charakterystyka Lady Makbet jako kobiety fatalnej
d) „Balladyna”
· charakterystyka Balladyny jako kobiety fatalnej
· charakterystyka Aliny jako kobiety anioła
3. Wnioski
4. Materiały pomocnicze:
a) kartka z cytatami
[ Pobierz całość w formacie PDF ]